Qurilishda mahalliy ishchilarga ikki tanga maosh berilardi. Ustiga ustak Termizdan deh-konlarning turar joylarigacha masofa 200 chakirim bhlib, ular o’z tomorqalari va ho’jalik-larini tashlab ketishga majbur edilar, bu esa ularning oilasini ochlikka duchor kilardi.Kupincha dehkonlar bu mehnat majburiyatidan ozod etishlaripi surab murojaat kilishardi:

"Agar biz bu kddar olisga ketib kolsak va u yerda bir kdncha kun ishlasak, ancha vak,t o’tib ketadi, yoz tu-gab koladi va biz o’zimizning bevosita ishimizdan dehkonchilikdan chalgib kolamiz; biz yolriz-miz: o’rnimizni bosadigan hech kim yuk,... Boshqa tomondan esa biz davlatishiga borishdan bosh tor-tishga jur`at etolmaymiz.
Masofa yaqin bo’lgani-da, biz bajonu dil hatto tekinga ishlab bergan bulur edik". Qurilishga ishchi etkazib berish uchun shyerobod begi mas`ul bo’lib, u Buhoro Kushbegisi orqali ishchilar maoshiga bir tanga kushishpi iltimos k,ilib chikdi.
Termizdagi rus ma`muriyati vujudga kelgan va-ziyatni hisobga olib hamda bu masalani zuravon¬lik bilan hal etib bulmasligini tushunib, shyero¬bod begining tavsiyasini kabul cildi va maoshni 2 tangadan 3 tangagacha ko’tardi. Birok, Ulka shtabi boshlirining 1898 yil 7 avgustdagi 7000-buyruri bilan 1 sentyabrdan boshlab ish haki yana kuniga 2 tangaga tushirib kuyildi.
1899 yilda kazarmalar qurilishi tugallanib, ularga Petroaleksandrovskdan kelgan 13-Turkis-ton muntazam batal'ony' joylashdi. Ushbu kazarma-larni curishda 13-Turkiston muntazam batal'oni-ning armiyadan bushashga ruhsat beriladigan kuyi darajali amaldorlari ham ishtirok etishganini k,ayd kilish zarur.
Rus kushinlari bilan birga Termizga rus fu-karo aholisi ham kelib, yer sotib olib, shahsiy u i ko’ra boshladi. shu munosabat bilan, Amudaryo bri-gadasi kumondoni podpolkovnik Kostevich fikri-cha, u yerda (Termizda) rus policiya hrkimiyatining vakili bo’lishi kerak edi. Narimanov, Pyervomaysk, Golovanov va Tojik kuchalari orasida kazarma, shtab, tibbiy bhlinma, zobitlar shtabi, chyerkov, bojhona va dukonlar jadal qurila boshlandi.
1906 yilga kelib kdl`a qurilishi tugallandi, uning uchun 1200 desyatina yer sotib olingandi.
Zobitlar yirini va gospital' binolari ham shu davrda qurildi.
Rus ma`muriyati bir necha yil ichida Pattake-sar yaqinida ancha durustgina shaharcha barpo etdi. D. N.
Logofetnint ma`lumotiga ko’ra, uning may-donidan hamma yo’nalishda darahtlar o’tkazilgan keng kuchalar ketgan, shu kuchalarda brigada zobit-lari istikomat kiladigan podsholik uylari, usta-honalar, lazaretlar joylashgan. shaharning janub tarafida savdogarlarning uylari va dukon-lar qurilgan kuchalar bor, shimol tarafdan ke-yinchalik kal`a devori ko’tarilgan.
Birok, sha-harcha obod bo’lishi uchun kup suv va yer kerak edi. 1900 yilda Buhoro amiri vorislik hujjatini imzolagach, yer masalasi hal bo’ldi. Bu hujjatga ko’ra, Amudaryo va Surhon bilan, shimoldan esa Kattakum bilan chegaralangan, u mumiy maydoni 10514 desyatina bo’lgan yer bo’lagi rus hukumatiga beraraz berildi. Bu hududni kengaytirish to’g’ri-sidagi mo’zokaralar 1899 yildayok, boshlangan, ushan-da Buhorodagi Siyosiy Vakil ushbu masala buyicha Buhoro hukumati bilan mo’zokara olib borgandi.
Bu mo’zokarada Ostonaqo’l Devonbegi Buhoro amiri Rossiyaga nisbatan dustona munosabatda bo’lib, Termiz harbiy istehkomini kengaytirish uchun yerni beraraz berishga tayyorligini ishonti-rib aytgandi. Buning uchun u keyinchalik rus armiyasining geiyeral-mayori unvonini olgandi.
1905 yilda Termiz atrofidagi yerlardan chegara o’tqazish buyicha chegaralash komissiyasi to’zildi. Komissiya tomonidan Pattakesar kishlorining rus qismini Buhoro hukumati ihtiyorida qoldirilgan yerdan ajratuvchi davlat chegarasi loyihasi to’zildi.
Unga ko’ra Pattakesar ahdyaisiga vorislik huj-jatidagiga nisbatan 50 desyatina suroriladigan yer kuprok. ajratiladigan bo’ldi.
Birok mahalliy aholi 1906 yilda Termiz atrofidagi yerlarning rus hukumati tomonidan egallab olinishining konuniyligi buyicha nizolashib, arznoma kiritdi. Arznomada, jumladan, bunday deyiladi:
"Rus hukumati ko’rsatmasi bilan biz-ning yerimizga: ponton rotasi kazarmasi binosi, shahar kushhonasi qurildi va tomorka kilindi, natijada bizni katta haydalma yerdan mahrum etish-di, binobarin, vasikasi bor yerlarimizni tortib olib, bizning rizkimizni kiyishdi...".                            -->>
 

Tarixsiz hayot - hayotsiz tarix bo'lmaydi.

Сайт создан в системе uCoz