Sayyidlar zotiga tegishlilik uning har kdn-day avlodining takdirida katta rol' uynagan h,amda ular ishtirok etgan vokealar va tadbirlar mu-vaffakiyatli yakunlanishiga ta`sir kursatgan. Ma-salan, tur li fitnalar, suikdsdlar, yirik siyosiy va harbiy tadbirlarga jalb etilgan sayyidlar ularda muhdm urin to’tishgan. Avvalgi sahifalar-da aytib utilganidek, Horazmshoh Muhammad to-monidan Termizning bo’yuk sayyidlaridan birining halifa kilib kutarilishi ham ularning makrmi suzsiz e`tirof etilganidan dalolat beradi.

XIV asrning 30-yillarida CHigatoiy honlardan biri Halilshshg murullarga karshi kurashida hu-dovandzoda Alo al-Mulk uning ittifokchisi va vaziri bo’lgan, Ibn Battuta hikoya qilishicha, Ha-lil Movarounnahrni egallab, Hitoy chegarasiga-cha borgan. Hdsadguylar Halilda Alo al-Mulkka nisbatan shubka uyrotishga muvaffak, bo’lganlar va u hudovandzodani uldirish turrisida farmon bergan. Fasih Havofiy "Mujmali Fasi-hiy"da Termiz sayyidlaridan ayrimlarining uli-mi sanasi hakida habar berar ekan, ularning sha-jarasini keltirgan.

Termiz sayyidlari Amir Temur va Temuriy-lar davrida ancha kuzga kurinarli nufuzga ega bulishgan. ^sha paytga oid deyarli barcha man-balarda ushbu honadon vakillarining faoliyati turrisida habar berilgan. Mazkur Alo al-Mulk-ning urillari Alouddin, Abul Maoliy va Ali Akbar mamlakatning ijtimoiy-siyosiy hayotida faol ishtirok etishgan. Amir Temurning tahtga utirish marosimida Abul Maoliy va Ali Akbar ishtirok etishgan. 1371 yilda Abul Maoliy Temurga karshi fitnada ishtirok etgani uchun kuvyain kilingan, biroq, keyingi yilning uzida Temurning Horazmga yurishida ishtirok etgan. Amir Temur 1399 yilda Hindiston yurishidan hamda 1404 yilda g’arb yuri-shidan kaytishda Abul Maoliyning urli Alo al-Mulk honadonida tu'htab z^tgan. Alo al-Mulkning Ali Asrar ismli ugli bo’lib, uiing ham Alo al-Mulk ~ Amir Vuzurg, Abul Maoliy va SHamsiddin ismli uch ugli bo’lgan. Abul Maoliy SHahri-sabzdagi Gumbazi Sayyidonga dafn etilgan. Uning Gumbazi Sayyidon dahmasidagi kabrtoshida Ter­miz saiyidlarining ancha anik, shajarasi kelti-rilgan. Uning akasi Amir Buzurg ancha tanikli bo’lib, Alnsher Navoiy asarlarida hamda "Bo-burnoma"da tilga olingan. Hokimiyat vakil-lari payrambar avlodlari bilan alokdni mustah-kamlash uchun ko’pincha ularning cizlarini uz ni-kohlariga olishgan. Movarounnahr hukmdorlari Abu Sa`id, Ahmad, keyinchalik esa Mahmud ham Termiz sayyidlari avlodidan bo’lgan kizlarni uz nikohiga olishgan. SHayboniyhonning katta ugli Muhammad Temur Sulton hamda olis Koshgar hokimi Abdurashidhon ham ushbu an`-anani davom ettirishgan.
Musulmon olami ruhoniy rahbarlarining kupchi-ligi Termiz sayyidlaridan kelib chik,kan. Mash-hur shayh, Jaloliddin Rumiyning ustozi Sayyid Burhoniddin Termiziy, shayhulislom Sayyid Ab-dullo Termiziy, afgon kdbilalarining ma`naviy rahbari, Pir Bobo nomi bilan mashhur bo’lgan Sayyid Alishoh Termiziy va kuplab boshqalar faoliyati bilan islomning yoyilishi va mustahkam-lanishini ta`minlaganlar.

Akademik A.A.Semenov XX asrning 50-yilla-ridayok;, manbalar ustida uzok, ishlash natijasida, toshkentlik mashhur shayh Hovand Tohur Termiz sayyidlariga taallukli bo’lganiga ishonch hosil kdldi. Bu fakt yakinda akademik B.Ahmedov tomo-nidan tasdiklandi. I.Nizomiddinov mashhur musavvir Mir Sayyid Ali Termizda turilib usga-nini anik.ladi. Hoja Samandar Termiziy-ning uzbek tilida chop etilgan "Dastur al-muluk" asarining suzboshisida tarjimon J.Esonov mual-lifning shajarasi Termiz sayyidlariga borib ta-calishini ishonarli isbotlagan.

SHunday kilib, ma`lumotlar uzuk-yo’luk bo’lsa-da, ayrim faktlardan umumiy manzarani hosil qilish mumkin: Termiz sayyidlari musulmonlar ijtimoiy hayotida turli vazifalarni bajarishgan. Ularning faoliyati urganilsa, Sharq tarihining yangi sahifalari yaratilishi mumkin.